"Κοινωνική Οικολογία και ελευθεριακός κοινοτισμός"

Τον Νοέµβρη του 2008 πραγµατοποιήθηκαν σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη δύο εκδηλώσεις µε θέµα «Κοινωνική Οικολογία και Ελευθεριακός Κοινοτισµός». Στις εκδηλώσεις αυτές οµιλητές ήταν η Janet Biehl από τις ΗΠΑ και ο Eirik Eiglad από τη Νορβηγία. Η Τζ. Μπιλ αποτέλεσε µία από τις πιο ενεργές παρουσίες στο Ινστιτούτο Κοινωνικής Οικολογίας, στο Βέρµοντ, και υπήρξε για πολλά χρόνια σύντροφος και συνοδοιπόρος του Μάρεϊ Μπούκτσιν, µέχρι και τον θάνατό του. Η Τζ. Μπιλ και ο Α. Άιγκλαντ αποτελούν τους δύο πιο στενούς συντρόφους του Μ. Μπούκτσιν, στα τελευταία χρόνια, και µαζί ξεκίνησαν µία έντονη κριτική στα ίδια τα θεµέλια του αναρχισµού, προωθώντας παράλληλα το κοµµουναλιστικό πρόταγµα. Οι δύο αυτές εκδηλώσεις είχαν ως στόχο την ανάδειξη αυτής της θεωρητικής αναζήτησης µέσα από µια ανοιχτή συζήτηση.

Κύριο εφαλτήριο ωστόσο αποτέλεσε η πίστη στην κοινωνική οικολογία, αφού θεωρούµε ότι «η κοινωνική οικολογία είναι ένα από τα βασικά πολιτικά στοιχεία προς την κατεύθυνση της πραγµάτωσης µιας αντιιεραρχικής κοινωνίας και της ταυτόχρονης επίλυσης των περιβαλλοντικών προβληµάτων. Είµαστε βαθιά πεπεισµένοι ότι ισχύει η θέση του Μπούκτσιν ότι όλα τα οικολογικά προβλήµατα ανάγονται σε κοινωνικά προβλήµατα και ως εκ τούτου δεν µπορούν να κατανοηθούν, ούτε φυσικά να επιλυθούν, χωρίς την κατανόηση της παρούσας µορφής της κοινωνίας. Ο τρόπος που οι άνθρωποι αντιµετωπίζουν ο ένας τον άλλο, µέσω της ιεραρχικής νοοτροπίας και των ταξικών και ιεραρχικών θεσµών, είναι καθοριστικός στην αντιµετώπιση της οικολογικής κρίσης, αφού αποτελεί τη γενεσιουργό αιτία της ιδέας της κυριαρχίας επί του φυσικού κόσµου.

Το πρόταγµα της κοινωνικής οικολογίας γίνεται επιτακτικότερο ακόµα περισσότερο στον ελλαδικό χώρο, όπου η οικολογία προβάλλεται ως το νέο φρούτο, απαραίτητο επιδόρπιο στο δείπνο του κεφαλαίου και όχι µόνο. Η πράσινη ρητορική που οικειοποιήθηκε ο πράσινος καπιταλισµός αρχίζει να κάνει την εµφάνισή της και στην περιοχή µας, όπου οι νέες µορφές ενέργειας αποτελούν µια καινούργια περιοχή επιχειρηµατικής δραστηριότητας.

Στο πεδίο της πολιτικής πάλι, η οικολογία φαίνεται να είναι ένα ακόµα πιο προσοδοφόρο προϊόν. Πράσινοι δήµαρχοι και πράσινες εθνικές πολιτικές προτάσσονται όχι µόνο για ψηφοθηρικούς λόγους, αλλά και για τον εφησυχασµό των συνειδήσεων. Οι πολίτες αναζητούν στα πολιτικά προγράµµατα των κοµµάτων το πράσινο πακέτο, τα µέτρα που θα επουλώσουν τις περιβαλλοντικές πληγές, το απαραίτητο συνοδευτικό πακέτο του εκσυγχρονισµού, την πράσινη γαρνιτούρα. Το απόσταγµα αυτής της λογικής αποτελεί η εξαγγελία για ένα νέο υπουργείο περιβάλλοντος.
Θεωρούµε ότι η ολοµέτωπη επίθεση του καπιταλισµού στους φυσικούς πόρους, στο εργασιακό πεδίο, στις κοινωνικές σχέσεις, σε οποιαδήποτε µορφή αυτοπροσδιοριζόµενης κοινωνικής συνοχής και ισορροπίας των τοπικών κοινωνιών µε το περιβάλλον, αποτελούν ζητήµατα αλληλένδετα, αποτελούν βασικά γνωρίσµατα του λεγόµενου κοινωνικού ζητήµατος. Ενός ζητήµατος που η καίρια αντιµετώπισή του δεν µπορεί να γίνει παρά µόνο µέσα από την εµφάνιση και διεύρυνση ενός νέου ριζοσπαστικού-ανατρεπτικού κινήµατος, πλούσιου σε οράµατα, απαιτητικού σε προσδοκίες.» [1]      
Η εκδήλωση που πραγµατοποιήθηκε στην Αθήνα, την 1η Νοέµβρη του 2008, στο Πολυτεχνείο, είχε πολύ µεγάλη συµµετοχή, η οποία ξεπέρασε τα 300 άτοµα. Η συζήτηση που ακολούθησε τις εισηγήσεις των δύο οµιλητών ήταν ζωντανή και ενδιαφέρουσα, αφού εκφράστηκαν διαφορετικές απόψεις για το ζήτηµα της άµεσης δηµοκρατίας, των δηµοτικών εκλογών, της κριτικής του Μπούκτσιν στον αναρχισµό στα τελευταία του έργα αλλά και πολλών άλλων ζητηµάτων.

Στη Θεσσαλονίκη, η εκδήλωση έγινε στις 8 του ίδιου µήνα,  στην αίθουσα «Αβραάµ Μπεναρόγια» του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, και συνδιοργανώθηκε από την Ευτοπία και την Πρωτοβουλία για τον Ελευθεριακό Κοινοτισµό. Στην εκδήλωση συµµετείχαν περίπου 150 άτοµα και κράτησε πάνω από τρεις ώρες. Μετά τις εισηγήσεις, οι καλεσµένοι οµιλητές είχαν και εκεί την ευκαιρία να απαντήσουν σε ερωτήσεις του κοινού που αφορούσαν στο πρόταγµα της κοινωνικής οικολογίας, του κοµµουναλισµού, της αποτελεσµατικότητας των δηµοτικών εκλογών, της συνάφειας του ευρύτερου προτάγµατος της κοινωνικής οικολογίας µε το queer κίνηµα, των πρακτικών προβληµάτων λήψης αποφάσεων σε µια µεγάλης κλίµακας αµεσοδηµοκρατική κοινωνία, της ιστορίας του Ινστιτούτου για την Κοινωνική Οικολογία, κ.α..